CIGRE Türkiye A2 İletim Hatları Ayna Çalışma Komitesi altında oluşturulan A2.03 Çalışma Grubu "Faz Kaydırıcı Transformatörlerin Ülkemizdeki Gereksiniminin ve Şartnamesel İlkelerin Belirlenmesi" teknik raporunu tamamladı.
Çalışma Grubunun ana hedefi, Türkiye Elektrik İletim Sisteminde meydana gelebilecek darboğazların mevcut iletim kapasitesini daha etkin kullanacak şekilde potansiyel Faz Kaydırıcı Transformatör lokasyonlarının belirlenerek ortadan kaldırılması veya hafifletilmesidir.
Bu doğrultuda sistem güvenliğinin ek iletim koridorlarına ihtiyaç duyulmadan artırılması amaçlanmaktadır. Kullanılan veride özellikle rüzgâr santrallerinin yoğunlaştığı Batı Anadolu Bölgesinde, mevcut ve planlanan geleneksel santrallerin üretimde olduğu durumlar ile çeşitli rüzgâr üretim profilleri dikkate alınarak farklı senaryolar oluşturulmuş ve detaylı analizler gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizlerin hepsinde yapay zekâ optimizasyon algoritmalarından faydalanılarak, FKT lokasyon ve açıları için optimale yakın sonuçlar elde edilmiştir.
Çalışma grubunun faaliyetleri sonucunda iki temel sonuca varılmıştır. İlk olarak özellikle yenilenebilir enerji kaynaklarının dengesiz üretim profilleri nedeniyle şebekemizde hali hazırda kullanılan 400/154 kV Ototransformatörler yerine 400/154 kV FKT’lerin kullanılması durumunda İletim Sistemi Operatörünün (İSO) açı ayarı yaparak sistemde meydana gelen sıkışıklıkları önleyebileceği görülmüştür. Bu yöntem yoğun tüketim bölgelerinde aşırı yüklenen Ototransformatörleri hafifletmek amacıyla da kullanılabilir. İkinci bulgu ise 400 kV seviyede farklı senaryolar üzerinden yapılan analizlerde açı ayarları değişse de üç adet FKT’nin aynı lokasyonlara konuşlandığı tespit edilmiştir. İSO bu FKT’lerde açı ayarı yaparak bölgeler arası aktarılan enerjiyi, mevcut transfer kapasitesini daha etkin kullanarak gerçekleştirebilecektir. Çalışmanın son bölümünde, elde edilen bulgular neticesinde şartnameye esas oluşturacak ilkeler belirlenmiş ve uygulama esnasında gözden geçirilmesi gereken hususlara dikkat çekilmiştir.
